Ιερά Μητρόπολη Τριμυθούντος: Ψηφιακό Πρόγραμμα «Θρησκευτικός Τουρισμός – Προσκυνηματικές Διαδρομές»
Το Γραφείο Εκκλησιαστικής Διακονίας της Ιεράς Μητρόπολης Τριμυθούντος δημιούργησε ένα πρωτοπόρο και μοναδικό για την Κύπρο και την Ελλάδα Ψηφιακό Πρόγραμμα με τίτλο «Θρησκευτικός Τουρισμός – Προσκυνηματικές Διαδρομές» (https://churches.imtrimythountos.org.cy). Η ολοκληρωμένη δράση συνεργασίας υλοποιήθηκε μέσω του Μέτρου 19 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 «Στήριξη για τοπική ανάπτυξη μέσω του LEADER» της Αναπτυξιακής Εταιρείας Επαρχιών Λάρνακας – Αμμοχώστου, με επικεφαλής την Ιερά Μητρόπολη Τριμυθούντος και εταίρο τον Σύλλογο Γυναικών Υπαίθρου Λάρνακας.
Το όλο Ψηφιακό Πρόγραμμα σκοπό έχει την ενημέρωση, ανάδειξη και προβολή τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό, της παγκόσμιας χριστιανικής πολιτιστικής κληρονομιάς δήμων και κοινοτήτων της Ιεράς Μητρόπολης Τριμυθούντος στην επαρχία της Λάρνακας. Συγκεκριμένα το Ψηφιακό Πρόγραμμα περιλαμβάνει: το Επισκοπείο της Μητρόπολης στη Μοσφιλωτή· δύο Ιερές Μονές, Αγίας Θέκλης και Αγίου Μηνά· δύο Δήμους, Αθηαίνου και Λευκάρων· δεκαεννέα κοινότητες: Αλαμινός, Βάβλα, Δελίκηπος, Καλαβασός, Κάτω Δρυς, Κάτω Λεύκαρα, Λάγεια, Μαρί, Μαρώνι, Μενόγεια, Σκαρίνου, Τόχνη, Χοιροκοιτία, Ψεματισμένος, Άγιος Θεόδωρος, Ορά, Αλεθρικό, Κόρνος και Μοσφιλωτή· και τέσσερεις προσκυνηματικούς ναούς: Παναγία Σεμιστρέλια (ρωσόφωνος) και Παναγία Σουμελά (Ποντίων) στο Αλεθρικό, Άγιος Ευφημιανός στον Κόρνο (κατεχόμενο χωριό Λύσης) και Οσίας Ολυμπιάδος στη Μοσφιλωτή (Ίδρυμα «Ιεραποστολή»). Οι δήμοι και τα χωριά που καλύπτει το όλο Ψηφιακό Πρόγραμμα είναι μόνα όσα εμπίπτουν στην περιοχή παρέμβασης της Αναπτυξιακής Εταιρείας Λάρνακας και Αμμοχώστου για το Πρόγραμμα LEADER κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020.
Το Ψηφιακό Πρόγραμμα που έχει δημιουργηθεί είναι ένα εξειδικευμένο σύστημα διαχείρισης περιεχομένου ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Περιλαμβάνει 65 Ναούς και εκκλησιαστικά κειμήλια (ο αριθμός των οποίων υπερβαίνει τα 500) που χρονολογούνται πέραν των 1400 χρόνων, η πλειονότητα δε αυτών είναι άγνωστη ή ελάχιστα γνωστή στην παγκόσμια επιστημονική βιβλιογραφία. Συγκεκριμένα το Ψηφιακό Πρόγραμμα αποτελείται από:
Α. Ψηφιακό διαδραστικό γεωγραφικό χάρτη στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, το οποίο περιλαμβάνει τις εξής πληροφορίες και στοιχεία:
1. Κεντρικό Ναό, σημαντικότερα παρεκκλήσια και εκκλησιαστικά κειμήλια.
2. Σύντομο ιστορικό για κάθε ναό συνοδευόμενο από φωτογραφίες του Ναού, εξωτερικά και εσωτερικά, αλλά και μέρος των σημαντικότερων κειμηλίων (πέρα των 2200 φωτογραφιών).
Β. QR Code μέσω του οποίου ο κάθε επισκέπτης στο συγκεκριμένο μνημείο θα μπορεί να ενώνεται άμεσα με την Ψηφιακή πλατφόρμα πληροφοριών.
Γ. Οργάνωση δέκα Προσκυνηματικών διαδρομών (χάρτης και μνημεία, θέματα, πλοήγηση):
1. Δήμος Αθηαίνου
2. Πάνω και Κάτω Λεύκαρα
3. Μαρί – Καλαβασός – Τόχνη
4. Ιερά Μονή Αγίου Μηνά – Κάτω Δρυς
5. Βάβλα – Λάγια – Ορά
6. Αλεθρικό – Αλαμινός – Μενόγεια
7. Μοσφιλωτή – Ιερά Μονή Αγίας Θέκλης
8. Κόρνος – Δελίκηπος
9. Άγιος Θεόδωρος – Σκαρίνου
10. Χοιροκοιτία – Ψεματισμένος – Μαρώνι
Δ. Στα πλαίσια προβολής και ενημέρωσης σχετικά με το Ψηφιακό Πρόγραμμα εκδόθηκε το βιβλίο στην ελληνική και αγγλική γλώσσα «Ιερά Μητρόπολη Τριμυθούντος: προσκυνηματικές διαδρομές στην επαρχία Λάρνακας». Το βιβλίο είναι διαθέσιμο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Ε. Το Ψηφιακό Πρόγραμμα είναι αναρτημένο στην επίσημη ιστοσελίδα της Μητρόπολης Τριμυθούντος.
Βασικός στόχος της δράσης και συνεργασίας είναι η γνωριμία με τον μεγάλο χριστιανικό πολιτισμό και τις πνευματικές ρίζες του τόπου μας, η ανάδειξη της πολύτιμης εκκλησιαστικής κληρονομιάς των προγόνων μας. Ξεκινώντας από το Τίμιο Ξύλο το οποίο μεταφέρθηκε στην Κύπρο από την Αγία Ελένη, Ναούς που χρονολογούνται από τον 6ο μέχρι και τον 21ο αιώνα, φορητές εικόνες, τοιχογραφίες, χειρόγραφα και παλαίτυπα βιβλία, ξυλόγλυπτα (όπως τέμπλα, προσκυνητάρια, άμβωνες κ.ά.), αργυροχοΐα, κεντητική κ.ά.· όλα αψευδείς μάρτυρες και βεβαία μαρτυρία μιας μεγάλης χριστιανικής ιστορίας και θρησκευτικής παράδοσης 1500 χρόνων. Ο κατάλογος των παραδειγμάτων και η πληθώρα των πολύτιμων πληροφοριών που φέρει το Ψηφιακό Πρόγραμμα της Ι. Μ. Τριμυθούντος δίνει μια πρώτη εναργή εικόνα για τη σημασία, την αξία αλλά και τις προοπτικές που διανοίγει για τον «Θρησκευτικό Τουρισμό και τις Προσκυνηματικές Διαδρομές» στην επαρχία της Λάρνακας.
Συνάμα συντελείται και επιτυγχάνεται η χριστιανική, πνευματική, πολιτιστική, εικαστική, οικολογική μόρφωση του λαού της Κύπρου, της Ευρώπης αλλά και απανταχού της γης. Καλλιεργείται η πραγματική μόρφωση του ευρωπαίου πολίτη και του κάθε καλοπροαίρετου ανθρώπου στη βάση ευαγγελικών, θεμελιωδών, πανανθρώπινων και διαχρονικών αξιών όπως η πίστη, το ήθος, η αρετή, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, η κριτική σκέψη, ο αληθινός διάλογος, ο πλούτος της πολυμορφίας, η μοναδικότητα και ιερότητα του ανθρωπίνου προσώπου. Αναδεικνύεται η σημασία του φυσικού περιβάλλοντος, η διά βίου μάθηση και εκπαίδευση. Είμαστε βέβαιοι ότι το μοναδικό και πρωτότυπο Ψηφιακό Πρόγραμμα θα ανοίξει όχι μόνο προσκυνηματικούς δρόμους αλλά και πνευματικούς ορίζοντες, θα γίνει η αφορμή και η αιτία να ακολουθήσουν πολλοί τις διαδρομές και το παράδειγμά του.
Έχουμε τη μεγάλη τιμή και ευλογία να είμαστε απόγονοι και κληρονόμοι, φορείς και συνάμα διαχειριστές μίας ανεκτίμητης σε εύρος, σε βάθος χρόνου, διάρκεια, ποιότητα, ποσότητα και πλούτο: ζωντανής εκκλησιαστικής, ιστορικής και λειτουργικής παράδοσης.
Ευθύνη και χρέος μας να μαθητεύσουμε με ταπείνωση και επίγνωση στον «θησαυρό των θείων ναμάτων» της. Με πίστη, ευλάβεια, φόβο και αγάπη Θεού να προσέλθουμε ως αληθινοί προσκυνητές και να μυσταγωγηθούμε στη μεγάλη ιστορία και στον πλούτο του χριστιανικού μας πολιτισμού.
Αυτή η αγιοπνευματική Παράδοση και κληρονομιά γέννησε, γαλούχησε και ανέδειξε τον πολιούχο και προστάτη Άγιο της Μητρόπολης Τριμυθούντος, Σπυρίδωνα τον θαυματουργό, τους Οσίους Αθανάσιο τον Πεντασχοινίτη και Φώτιο της Αθηαίνου, καθώς επίσης και τον εκ Λευκάρων καταγόμενο, Άγιο Νεόφυτο τον Έγκλειστο· τον αγιογράφο Λουκά Τοχνίτη, αγίους αρχιερείς και ιερείς, ενάρετους μοναχούς και λαϊκούς, φωτισμένους δασκάλους, ένδοξους ήρωες· ταπεινούς, έντιμους και γνήσιους πολίτες κάθε ηλικίας και φύλου, ανθρώπους του Θεού και του Ευαγγελίου.
Ευχαριστίες
Το όλο έργο αποτελεί καρπό μιας καλής και γόνιμης συνεργασίας διαφόρων φορέων και ειδικοτήτων. Το Γραφείο Εκκλησιαστικής Διακονίας της Ιεράς Μητρόπολης Τριμυθούντος, το οποίο ήταν ο επικεφαλής εταίρος και είχε την όλη ευθύνη για τη δημιουργία και υλοποίηση του Ψηφιακού Προγράμματος, εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίες στους συνεργάτες – συντελεστές του έργου:
• Εταιρεία Chrinonet Ltd., Αιδεσιμολογιώτατο Πρεσβύτερο Χρίστο Παπασιάντη και κ. Χρυσοβαλάντη Ευθυμίου για το Ψηφιακό Πρόγραμμα, τον προσκυνηματικό χάρτη και τις διαδρομές, την όλη ηλεκτρονική υποστήριξη, δημιουργία και υλοποίηση του όλου σχεδιασμού.
• Δρα Ελένη Προκοπίου (Αρχαιολόγο) και Δρα Μαρίνα Τουμπουρή (Ιστορικό Τέχνης – Βυζαντινολόγο) για τα κείμενα στην ελληνική γλώσσα.
• Δρα Μαρίνα Τουμπουρή για τη μετάφραση στην αγγλική γλώσσα.
• Ματθαίο Ματθαίου για τη φιλολογική επιμέλεια του ελληνικού κειμένου.
• Χριστάκη Χριστοφόρου, Φώτο Λύσης Λάρνακα, για τη Φωτογράφηση.
• Αναπτυξιακή Εταιρεία Λάρνακας και Αμμοχώστου για την έγκριση της πρότασης και την αγαστή συνεργασία στην υλοποίηση, καθώς επίσης και τον συντονιστή του Προγράμματος LEADER Ευάγγελο Κεπόλα.
• Σύλλογο Γυναικών Υπαίθρου Λάρνακας, Εταίρος Συνεργασίας.
• Τμήμα Γεωργίας, Κλάδο Αγροτικής Οικονομικής και Ανάπτυξης, Μονάδα Εξουσιοδότησης Πληρωμών - Μονάδα Εφαρμογής, καθώς επίσης και την Ελένη Μυτιληναίου, Λειτουργό Γεωργίας Α΄, υπεύθυνη για την εφαρμογή του Μέτρου 19 - LEADER.
• Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών.
• Εκδοτικό οίκο Εν Τύποις και την Βούλλα Κοκκίνου για το σχεδιασμό του βιβλίου.
Τέλος, καταθέτουμε μαζί με την εκ βάθους ψυχής δοξολογία στο Δωρεοδότη Θεό για την ολοκλήρωση του εν λόγω Προγράμματος και ένα μεγάλο οφειλόμενο ευχαριστώ στους αφανείς ήρωες, στον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Τριμυθούντος κ. Βαρνάβα, στο προσωπικό του Γραφείου Εκκλησιαστικής Διακονίας της Ι. Μ. Τριμυθούντος, στους σεβαστούς ιερείς, στους έντιμους εκκλησιαστικούς επιτρόπους και στους εκλεκτούς εθελοντές συνεργάτες των δήμων και χωριών της Μητρόπολής μας· είναι οι ακάματοι, ταπεινοί, άγρυπνοι φύλακες και συνεχιστές μιας μεγάλης, ένδοξης, ζωντανής χριστιανικής παράδοσης.
Αρχιμ. Γρηγόριος Ιωαννίδης
Υπεύθυνος Γραφείου Εκκλησιαστικής Διακονίας Ι. Μ. Τριμυθούντος
Αναπληρωτής Καθηγητής στη Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου